Bezpieczne zakupy internetowe, czyli jak kupować?

Od kilkunastu lat obserwujemy stopniowe przenoszenie się handlu detalicznego do Internetu. W minionym roku przez Internet sprzedano towary na kwot ponad 30 mld złotych. To oczywiście nie koniec, bo rynek rośnie bardzo dynamicznie.

Dlaczego zakupy internetowe są tak popularne? Powodów jest wiele, ale przede wszystkim konsumentów motywują niskie ceny, szeroki asortyment oraz łatwość przeprowadzania transakcji. Niestety, ale te wszystkie zalety mogą uśpić naszą czujność i sprawić, że zupełnie zapomnimy o problemie bezpieczeństwa. Możemy to spowodować nieprzyjemne skutki, począwszy od przechwycenia naszych danych osobowych przez osoby trzecie, a skończywszy na kradzieży pieniędzy.

Szyfrowanie danych oraz certyfikat SSL

Bez protokołu SSL dane między klientem (Tobą), a serwerem (sklepem) przesyłane są w sposób niezaszyfrowany. W przypadku stron internetowych, które nie zbierają poufnych danych takie rozwiązanie się sprawdza. Jednak gdy mamy do czynienia ze sklepem internetowym, albo w jeszcze większym stopniu z bankiem, to problem poufności jest szczególnie istotny. Brak protokołu SSL sprawia, że dane jakie wprowadzasz do formularza np. podczas rejestracji (imię, nazwisko, adres) przesyłane są do serwera jako zwykły tekst. W takiej sytuacji wystarczy jedynie przechwycić transmisję, aby mieć dostęp do Twoich personaliów oraz innych newralgicznych danych. Dlatego zawsze zwracaj uwagę na to, czy sklep korzysta z protokołu SSL. Poznasz to po tym, że adres URL będzie poprzedzony skrótem HTTPS, np. https://www.domain.com (witryna korzysta z szyfrowania SSL).

Strona Amazon z certyfikatem SSL

Aby mieć pewność, że dana strona jest tym za kogo się podaje, konieczny jest tzw. certyfikat SSL, który serwer (sklep) wysyła do Ciebie podczas nawiązywania bezpiecznego połączenia. Takie certyfikaty wydawane są stroną internetowym przez zaufane Urzędy Certyfikacji (CA). Jeżeli witryna posiada certyfikat SSL to obok adresu URL w przeglądarce pokaże się zielona kłódka.

Czytaj regulamin na stronie

Przed zakupem zapoznaj się dokładnie z regulaminem strony. Może się okazać, że warunki tam zawarte wcale nie są dla nas korzystne, a niektóre punktu mogą posiadać tzw. klauzule niedozwolone. Przede wszystkim zwróć uwagę na:

• Sposoby płatności oraz ich rodzaje - czy masz możliwość płacenia za pobraniem, czy tylko z góry na podany numer konta? Czy możesz płacić kartą kredytową (debetową)?
• Termin dostawy oraz koszty - w jakim czasie po zakupie sprzedawca wysyła towar? Jak długo potrwa transport przesyłki i czy będzie ona ubezpieczona?
• Odstąpienie od umowy - czy masz prawo zrezygnować z zakupu? Jeżeli tak, to w jakim terminie od zakupu?
• Reklamacje- w jakiej formie są przyjmowane reklamacje? Czy możesz wysłać pismo e-mailem, czy musi ona mieć formę papierową? Jak długo musisz czekać na odpowiedź?
• Sposób dokonywania zakupu- czy musisz się rejestrować, aby zakupić towar? A może rejestracja nie jest wymagana? Czy sprzedawca skontaktuje się z Tobą, gdy przesyłka będzie gotowa do wysyłki?
• Wymiana oraz zwrot towaru - czy sprzedawca daje możliwość wymiany towaru na inny, a jeżeli tak to jak długo po zakupie? Czy można zwrócić towar, a jeżeli tak to po jakim czasie?

Aktualne oprogramowanie oraz program antywirusowy

Dbaj o to, aby zawsze Twój system operacyjny miał zainstalowane wszystkie aktualizacja, a zwłaszcza te usuwające luki w zabezpieczeniach.

Zawsze na komputerze (smartfonie, tablecie) posiadaj zainstalowany program antywirusowy z aktualną bazą wirusów.

Używaj zawsze najnowszej wersji przeglądarki internetowej. Instaluj do niej aktualizacje.

Sprawdź opinie i wiarygodność sklepu

Na rynku jest kilkanaście sklepów internetowych, które są ogólnie znane i cieszą się sporym zaufaniem. Jednak oprócz nich jest całe mnóstwo mniejszych podmiotów, które również mają do zaoferowania ciekawy asortyment. Oczywiście możemy założyć, iż będziemy kupować jedynie w tych sklepach, które cieszą się największą wiarygodnością. Jednak wtedy koło nosa mogą nam przejść prawdziwe okazje. Dlatego jeżeli nie chcesz ryzykować, to korzystaj z usług dobrze znanych sklepów. Te mniejsze sklepy, w których nigdy nie kupowałeś sprawdzaj. Poczytaj opinie na forach internetowych, w serwisach zbierających opinie o sklepach, skorzystaj z wyszukiwarek internetowych w celu sprawdzenia, czy aby ktoś nie miał problemów z danym podmiotem itp. Pamiętaj jednak, iż opinie mogą być zmanipulowane. Pozytywne sygnały płynące z Internetu na temat konkretnego sklepu, mogą być efektem pracy specjalnie do tego celu zatrudnionych ludzi.

Warto także sprawdzić czy sklep jest legalnie działającą firmą. Możesz tego dokonać na stronie CEIDG (przedsiębiorstwa, które prowadzone są przez osoby fizyczne) lub KRS (spółki kapitałowe).

Uważaj na wiadomości email

Na skrzynkę mailową często otrzymujemy przeróżne oferty, w których zachęca się nas do zakupów. Nigdy nie klikaj w odnośniki jakie otrzymałeś w takiej wiadomości, gdyż jest to popularna metoda oszustw internetowych. Stosuje się tutaj tzw. phishing, czyli wyłudzanie danych poprzez podstawienie spreparowanej strony. Po kliknięciu w odnośnik przechodzisz na stronę, która łudząco przypomina znany sklep, bank itp., jednak nim nie jest. Chwila nieuwagi i możesz podać swoje dane osobowe, numer karty itp. oszustom. Przed phishingiem chroni wspomniany już certyfikat SSL, który potwierdza, że dana witryna jest tą za którą się podaje.

Inne

Nie kupuj przez Internet przy użyciu komputera, do którego ma dostęp większa grupa ludzi, zwłaszcza gdy są to przypadkowe osoby np. w kafejce internetowej, bibliotece itp.

Używaj bezpiecznego hasła, czyli takiego składające się z małych oraz dużych liter, cyfr oraz znaków specjalnych. Hasłem nie powinno być imię, nazwisko, miejsce zamieszkania, albo data urodzenia (wbrew pozorom hasła bardzo często tworzone są w ten sposób).

Stosuj zasadę ograniczonego zaufania. Jeżeli cokolwiek budzi Twoje wątpliwości - brak numeru kontaktowego, brak adresu siedziby, niezrozumiały regulamin, dużo negatywnych opinii w Internecie itp., to zrezygnuj z zakupu w takim sklepie.

Często korzystamy z Internetu bezprzewodowego. Ważne, aby połączenie z hotspotem było szyfrowane (zobaczysz wtedy symbol kłódki obok nazwy sieci, z którą się łączysz).

Jedna z popularniejszych form płatności internetowych jest płacenie kartą kredytową (debetową). Pamiętaj jednak, iż w celu dokonania płatności podajemy jedynie kod CVV. Wszelkie próby pozyskania Twojego numeru PIN karty, traktuj jako próbę wyłudzenia danych.

Podchodź z dużą dozą nieufności wobec produktów, których cena bardzo odbiega od średniej rynkowej. Zastanów się, dlaczego ktoś miałby sprzedawać towar tak tanio? Czy przypadkiem to nie jest oszustwo? Oczywiście to nie tak, że masz dyskwalifikować każdy produkt o niskiej cenie, bo być może trafiłeś po prostu na okazję, jednak bardzo zaniżone ceny powinny budzić podejrzenia.